نانوذرات حاصل تجمعی از اتم‌ها یا مولکول‌ها با ابعاد عملکردی کمتر از ۱۰۰ نانومتر هستند. نانوفناوری با تولید نانوذرات و کاربرد وسیع آن‌ها در سراسر جهان، رشد سریعی داشته است. نانوذرات نقره در قطعات الکترونیکی، البسه، صنایع غذایی، رنگ‌ها، صفحات خورشیدی، لوازم آرایشی و تجهیزات پزشکی کاربرد وسیعی دارند. این مواد که کاربرد‌های بسیار زیادی در صنایع مختلف دارند، سرانجام به محیط‌های آبی، خاکی و هوا وارد می‌شوند. این در حالی است که سرنوشت آن‌ها در محیط‌های مذکور هنوز به طور کامل مشخص نشده است. بنابراین انتظار می‌رود راهیابی این ذرات به اکوسیستم‌ها، موجودات زنده از جمله گیاهان را شدیداً تحت تأثیر قرار داده و با خطر جدی مواجه کند.


هدف از طرح افزایش ایمنی با نانو ذرات

برهان منصوری محقق دانشگاه علوم پزشکی کردستان، هدف از انجام این طرح را مطالعه قابلیت انتقال زیستی نانوذرات نقره در یک زنجیره غذایی ساده شده دریایی از یک نوع ماهی به یک نوع دیگر عنوان کرد. با بهره‌گیری از نتایج این طرح می‌توان دریافت که نانوذرات قابلیت انتقال در زنجیره‌های غذایی را ندارند و نگرانی از بابت تأثیر سمیت نانوذرات در سطوح بالاتر زنجیره غذایی در مقایسه ذرات معمولی بسیار کمتر است. ازاین رو می‌توان گفت آلودگی‌های زیست محیطی به مراتب کمتری در رابطه با استفاده از نانوذرات به وجود می‌آید. منصوری در خصوص اهمیت اجرای این پژوهش خاطرنشان کرد: این تحقیق به عنوان یکی از پژوهش‌های اولیه در زمینه تعیین قابلیت انتقال زیستی در طول زنجیره غذایی بوده است. یافته‌های این پژوهش برای شروع حائز اهمیت است، ولیکن جهت تأیید این نتایج نیاز به پژوهش‌های تکمیلی‌تر و جامع‌تر است زیرا با تأیید نهایی این یافته‌ها می‌توان نتایج جدیدی در رابطه با قابلیت انتقال زیستی نانوذرات مختلف ارائه داد و از برخی نگرانی‌ها در جنبه‌های سلامت و بهداشت در سطوح مختلف غذایی کاست.


روش افزایش ایمنی با نانو ذرات

در طرح حاضر قابلیت انتقال زیستی نانوذرات نقره از گونه آرتمیتا به ماهی گورخری بررسی شده است. بدین منظور ابتدا میزان تجمع زیستی نانوذرات نقره در هر سطح غذایی به طور جداگانه بررسی شد، بدین صورت در ابتدا سطح نانوذرات نقره در بدن آرتمیتا سنجش شد. پس ازآن، آرتمیتای مواجه شده با نانوذرات نقره توسط ماهی زبرا تغذیه شده و میزان تجمع این نانوذرات در بدن ماهی زبرا مورد سنجش قرار گرفته است. این تحقیقات حاصل تلاش‌های برهان منصوری- دانشجوی مقطع دکترای دانشگاه علوم پزشکی کردستان- دکتر سید علی جوهری- عضو هیأت علمی دانشگاه کردستان- دکتر نمامعلی آزادی- عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران- مهندس رئوف رحمانی -دانش آموخته مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علوم پزشکی کردستان- مهندس لیلا دکانی و مهندس صبا اصغری- دانش آموختگان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه کردستان- است.