متا بی سولفیت سدیم یا همان سدیم متا بی سولفیت  (MBS) با فرمول شیمیایی Na2S2O5 و جرم مولی 190.950 g/mol یک ترکیب معدنی متشکل از اکسیژن، سولفور و سدیم است. این ماده به صورت جامد پودری و دارای رنگ سفید است. همچنین به خاطر وجود سولفور، بوی خفیفی از گوگرد از آن به مشام می رسد.

⭕️کاربرد سدیم متا بی سولفیت خوراکی:

در صنایع غذایی دارای گرید E223 است و از آن در موارد گوناگونی از جمله ساخت بیسکوییت ها، مخصوصا بیسکوییت های کم چرب و رژیمی استفاده میکنند. افزودن این ماده به بسکوییت موجب بهبود کیفیت خمیر می شود و با آزاد کردن سولفور دی اکسید طی فرآیند ساخت خمیر باعث می شود گلوتن موجود در خمیر بسکوییت الاستیک تر و انعطاف پذیر تر شود و در واقع موجب بهبود خواص گلوتن گردد همچنین از شکنندگی بسکوییت در هنگام پخت جلوگیری می نماید.به طور کلی  سولفیت ها به دلیل خاصیت آنتی اکسیدانی که دارند به طور گسترده ای به عنوان نگهدارنده و یا برای کنترل رشد باکتری ها و جلوگیری از تغییر رنگ موادغذایی استفاده می شوند.در صنایع غذایی بعنوان جلوگیری کننده از فساد مواد غذایی بخصوص در میگو ، آب میوه ، سرکه و آبلیمو ، غذاهای دریایی ، میوه جات خشک و غیره.

برخی از کاربردهای متابی سولفیت سدیم در صنعت غذا به شرح زیر است:

1. نگهدارنده و محافظ ضد میکروبی

یکی از اصلی‌ترین کاربردهای متابی‌سولفیت سدیم در صنایع غذایی، استفاده به عنوان نگهدارنده و عامل ضد میکروبی است. این ماده با جلوگیری از رشد میکروارگانیسم‌ها مانند باکتری‌ها، قارچ‌ها و مخمرها باعث افزایش ماندگاری محصولات غذایی می‌شود. این ویژگی به‌ویژه در محصولات غذایی که در دمای محیط یا شرایط خاص نگهداری می‌شوند اهمیت دارد.

2. ضد اکسیداسیون

متابی‌سولفیت سدیم به عنوان آنتی‌اکسیدان در بسیاری از محصولات غذایی استفاده می‌شود. این ماده با مهار واکنش‌های اکسیداسیون، از خراب شدن و تغییر رنگ مواد غذایی جلوگیری می‌کند. این کاربرد به‌ویژه در غذاهایی که دارای چربی‌ها یا روغن‌ها هستند یا در معرض هوا قرار دارند، اهمیت دارد. همچنین این ماده مانع از اکسید شدن ویتامین C و سایر مواد مغذی حساس به اکسیژن در مواد غذایی می‌شود.

3. جلوگیری از قهوه‌ای شدن میوه‌ها و سبزیجات

کاربرد متابی سولفیت سدیم

یکی از کاربردهای اصلی متابی‌سولفیت سدیم، جلوگیری از قهوه‌ای شدن آنزیمی در میوه‌ها و سبزیجات است. وقتی میوه‌ها مانند سیب، گلابی و سیب‌زمینی در معرض هوا قرار می‌گیرند، واکنش‌های شیمیایی اکسیداسیونی باعث تغییر رنگ و قهوه‌ای شدن آن‌ها می‌شود. این ماده با مهار فعالیت آنزیم پلی‌فنل‌اکسیداز (PPO) از این فرآیند جلوگیری می‌کند و ظاهر محصولات تازه را حفظ می‌کند.

4. نگهدارنده در صنایع نوشیدنی

کاربرد متابی سولفیت سدیم

متابی‌سولفیت سدیم به عنوان نگهدارنده در صنایع نوشیدنی، به‌ویژه در تولید آبمیوه‌ها، نوشیدنی‌های گازدار و شراب استفاده می‌شود. در صنعت تولید شراب، این ماده به کنترل میزان اکسیداسیون و همچنین کنترل رشد باکتری‌های ناخواسته کمک می‌کند. همچنین به‌عنوان ماده ضدعفونی‌کننده برای تجهیزات و ظروف در فرآیند تولید نوشیدنی‌ها به کار می‌رود.

5. عامل رنگبری(سفیدکننده)

متابی‌سولفیت سدیم در فرآوری مواد غذایی به عنوان عامل رنگبری به کار می‌رود. این ماده به ویژه در فرآوری محصولات غذایی مانند سیب‌زمینی، شکر و نارگیل خشک به منظور حفظ رنگ طبیعی و جلوگیری از زرد یا قهوه‌ای شدن استفاده می‌شود. این ماده می‌تواند به حفظ ظاهر دلپذیر محصولات کمک کند.

6. عامل بهبود‌دهنده در فرآوری آرد و نان

کاربرد متابی سولفیت سدیم

متابی‌سولفیت سدیم به عنوان عامل بهبود دهنده در صنایع نان و فرآوری آرد نیز کاربرد دارد. این ماده با تخریب گلوتن، خمیر را نرم‌تر کرده و فرآیند آماده‌سازی نان را تسهیل می‌کند. همچنین این ماده به کاهش زمان ورز دادن خمیر کمک کرده و بهبود بافت و کیفیت نهایی محصول را تسهیل می‌کند.

7. حفظ رنگ و تازگی غذاهای دریایی

در صنعت فرآوری غذاهای دریایی، به ویژه میگو و خرچنگ، از متابی‌سولفیت سدیم برای حفظ رنگ طبیعی و جلوگیری از قهوه‌ای شدن استفاده می‌شود. این ماده به حفظ تازگی و ظاهر دلپذیر محصولات دریایی کمک کرده و مانع از تغییر رنگ در هنگام انبار کردن یا فرآوری می‌شود.

8. عامل ضدعفونی‌کننده در فرآوری مواد غذایی

متابی‌سولفیت سدیم به عنوان ماده ضدعفونی‌کننده برای شستشوی مواد خام غذایی، به ویژه میوه‌ها و سبزیجات استفاده می‌شود. این ماده می‌تواند باعث کاهش بار میکروبی روی سطوح مواد غذایی شود و به بهبود ایمنی و سلامت محصولات کمک کند.

9. عامل نگهدارنده در خشکبار

در صنایع تولید و بسته‌بندی خشکبار، مانند کشمش، خرما و زردآلو خشک، متابی‌سولفیت سدیم برای جلوگیری از اکسیداسیون و تغییر رنگ محصولات استفاده می‌شود. این ماده همچنین به ماندگاری بیشتر این محصولات کمک می‌کند.

10. استفاده در فرآوری محصولات گوشتی
 

کاربرد متابی سولفیت سدیم

متابی‌سولفیت سدیم در برخی محصولات گوشتی نیز به عنوان نگهدارنده استفاده می‌شود. این ماده به کنترل رشد باکتری‌های مضر و حفظ رنگ طبیعی گوشت کمک می‌کند.

11. عامل بهبود‌ دهنده در صنایع قنادی

در صنایع تولید شیرینی و شکلات، متابی‌سولفیت سدیم به عنوان عامل حفظ بافت و تازگی محصولات قنادی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده به کنترل میزان رطوبت و ماندگاری بیشتر محصولات کمک می‌کند.

12. کنترل فرایند تخمیر در تولید الکل

در صنایع تولید الکل، متابی‌سولفیت سدیم به کنترل فرایند تخمیر کمک می‌کند. این ماده به‌طور مستقیم بر فرآیند تولید الکل اثر می‌گذارد و از رشد باکتری‌ها در محیط تخمیر جلوگیری می‌کند.

 

جمع‌بندی

متابی‌سولفیت سدیم یک ماده چند کاره در صنعت غذا است که به دلیل ویژگی‌های نگهدارندگی، آنتی‌اکسیدانی و ضدعفونی‌کنندگی خود در فرآیندهای مختلف غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جلوگیری از قهوه‌ای شدن میوه‌ها و سبزیجات گرفته تا افزایش ماندگاری محصولات گوشتی و دریایی، این ماده در حفظ کیفیت و افزایش ماندگاری محصولات غذایی نقش بسیار مهمی دارد.