دکستروز چیست؟

یک نوع شکر ساده از ذرت است. این ماده شبیه فروکتوز است و از لحاظ شیمیایی یکسان با گلوکز است که قند خون است.قندهای ساده، از جمله دکستروز، فروکتوز و گلوکز، در غذاها مانند قند ، عسل و نان ظاهر می شود.دکستروز اغلب در غذاها به عنوان یک شیرین کننده مصنوعی و مواد تشکیل دهنده مانند شربت ذرت فروکتوز ظاهر می شود.پزشکان ممکن است در جواب “دکستروز چیست؟” بیشتر از این قند ساده برای افزایش قند خون افراد استفاده کنند.آنها همچنین ممکن است دکستروز را با مواد دیگر ترکیب کنند و آن را تزریق میکنند .

اگر بخواهیم به سوال دکستروز چیست، پاسخ دهیم باید گفت دکستروز، که به آن گلوکز یا قند انگور نیز گفته می‌شود، یک نوع قند ساده (مونوساکارید) است که فرمول شیمیایی‌اش C6H12O6 است که  یکی از اصلی‌ترین منابع انرژی برای سلول‌های بدن انسان و بسیاری از موجودات زنده است.

خصوصیات شیمیایی و فیزیکی

  • شکل و طعم: دکستروز به صورت بلورهای سفید یا پودر موجود است و طعمی شیرین دارد.

  • حلالیت: دکستروز به خوبی در آب حل می‌شود و به همین دلیل در بسیاری از محلول‌های پزشکی و غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

  • ایزومرها: دکستروز نوعی ایزومر از گلوکز است، اما به دلیل ساختار شیمیایی‌اش می‌تواند خواص متفاوتی نسبت به دیگر ایزومرهای گلوکز داشته باشد.

دکستروز خوب یا بد ؟

بدن قند ساده را بسیار سریع برای تولید انرژی استنفاده می کند . اگر کسی قند ساده را بیش از حد مصرف کند، بدن آن را به عنوان چربی اضافی را ذخیره می کند در حالی که بدن برای انرژی نیاز به یک قند ساده دارد، مصرف بیش از حد می تواند به افزایش خطر ابتلا به این موارد منجر شود :

  • افزایش وزن
  • بیماری قلبی
  • دیابت
  • آکنه و دیگر مشکلات پوستی
  • انرژی کم
  • افسردگی

با این حال، منافع استفاده از دکستروز بیشتر از ضررات آن است .

enlightenedاطلاعات تکمیلی راجع به قیمت دکستروز مونوهیدرات و قیمت خرید آن

enlightenedاطلاعات تکمیلی راجع به دکستروز خشک ( Dextrose dry ) و قیمت خرید آن

enlightened خرید ایزومالت، شیرین کننده دیابتی ها را بهتر بشناسیم!

دکستروز چیست

مزایا و معایب دکستروز

مزایا و معایب دکستروز به شرح زیر است:

مزایای دکستروز 

  1. منبع سریع انرژی: دکستروز به سرعت جذب می‌شود و می‌تواند به عنوان منبع فوری انرژی در ورزشکاران و افراد فعال مورد استفاده قرار گیرد.

  2. پشتیبانی از متابولیسم: به عنوان یک قند ساده، دکستروز به متابولیسم کربوهیدرات‌ها کمک کرده و در تولید ATP (منبع انرژی سلولی) نقش دارد.

  3. استفاده پزشکی: در محلول‌های وریدی به عنوان منبع آب و قند برای بیماران نیازمند به تغذیه intravenously استفاده می‌شود.

  4. حفظ قند خون: در شرایطی که قند خون پایین است، دکستروز می‌تواند به سرعت سطح قند خون را افزایش دهد.

معایب دکستروز

  1. افزایش قند خون: مصرف بیش از حد دکستروز می‌تواند باعث افزایش سریع قند خون شود که برای دیابتی‌ها خطرناک است.

  2. کالری بالا: دکستروز کالری بالایی دارد و مصرف زیاد آن می‌تواند منجر به افزایش وزن شود.

  3. عدم فیبر: دکستروز فاقد فیبر است و مصرف مداوم آن می‌تواند به مشکلات گوارشی منجر شود.

  4. حساسیت به قند: برخی افراد ممکن است به قند دکستروز حساسیت داشته باشند و عوارض جانبی مانند خستگی یا سردرد را تجربه کنند.

جدول مقایسه مزایا و معایب دکستروز

مزایای دکستروز

معایب دکستروز

منبع سریع انرژی

افزایش قند خون

پشتیبانی از متابولیسم

کالری بالا

استفاده پزشکی

عدم فیبر

حفظ قند خون

حساسیت به قند

 

تفاوت دکستروز و گلوکز

دکستروز و تفاوت آن با گلوکز چیست؟ رایج ترین نوع گلوکز، دکستروز است که با نام رسمی دکستروز مونوهیدرات شناخته میشود. دکستروز و گلوکز دارای فرمول شیمیایی یکسانی هستند اما نحوه ی جای گیری گروه های هیدروکسل در مولکول این دو ماده و نیز خواص آنها با هم، تفاوت هایی دارند.

میتوان گفت که دکستروز در حدود 20 درصد در مقایسه با قند معمولی شیرین تر میباشد. به دلیل اینکه این ماده شاخص گلیسمی بالایی دارد، میتواند قند خون را به سرعت افزایش دهد.

از آنجایی که استخراج دکستروز از ذرت صورت میگیرد، این امکان وجود دارد که در افرادی که نسبت به ذرت آلرژی دارد، حساسیت ایجاد کند.

از دکستروز در غذاها و داروها استفاده میشود که موجب افزایش ماندگاری محصولات میگردد.

به دلیل اینکه قند دکستروز کالری زیادی دارد و به آسانی تجزیه میشود، به عنوان مکمل غذایی در بدنسازی مورد استفاده قرار میگیرد که در افزایش وزن و عضله سازی تاثیر میگذارد.

تفاوت دکستروز و گلوکز

دکستروز در مواد غذایی:

استفاده اولیه دکستروز در غذا به عنوان یک شیرین کننده مخصوصا در محصولات پخته شده است. از آنجا که دسترسی به دکستروز آسان است، غذای بسته بندی معمولا شامل دکستروز می شود.به غیر از غذای شیرین، دکستروز ممکن است برای خنثی کردن طعم مواد غذایی ای که بسیار تند یا شور است کمک کند. همچنین برخی از تولید کننده ها برای محصولات خاصی از آن به عنوان نگهدارنده رطوبت استفاده میکنند.

برخی از کاربرد های دکستروز در صنایع غذایی به شرح زیر است:

 

1. شیرین‌کننده

دکستروز به عنوان یک شیرین‌کننده طبیعی در انواع مختلف محصولات غذایی مانند نوشیدنی‌ها، دسرها، شیرینی‌ها و نان‌ها استفاده می‌شود. طعم شیرین آن به تقویت مزه غذا کمک کرده و به بهبود تجربه مصرف‌کننده می‌افزاید.

2. مرطوب‌کننده

این قند به حفظ رطوبت در محصولات غذایی کمک می‌کند. در نان و کیک‌ها، دکستروز باعث جلوگیری از خشکی و حفظ تازگی می‌شود. همچنین در محصولات کنسروی و پخت‌وپز، دکستروز به ماندگاری و حفظ بافت کمک می‌کند.

3. منبع انرژی

در تولید نوشیدنی‌های انرژی‌زا و مکمل‌های ورزشی، دکستروز به عنوان منبع سریع انرژی شناخته می‌شود. به سرعت جذب بدن می‌شود و می‌تواند انرژی لازم برای فعالیت‌های بدنی شدید را تأمین کند.

4. تنظیم کننده قند خون

در برخی محصولات غذایی، دکستروز به عنوان منبع قند برای تنظیم سطح قند خون به کار می‌رود. این ویژگی به ویژه در محصولات ویژه برای دیابتی‌ها و افرادی که نیاز به کنترل قند خون دارند، حائز اهمیت است.

5. افزایش ماندگاری

دکستروز به عنوان یک عامل نگهدارنده عمل می‌کند و به کاهش فعالیت میکروبی در محصولات غذایی کمک می‌کند. این امر باعث افزایش ماندگاری و بهبود کیفیت محصولات می‌شود.

6. مکمل‌های غذایی

دکستروز در تولید مکمل‌های غذایی و پروتئینی استفاده می‌شود. این قند می‌تواند به بهبود طعم و بافت مکمل‌ها کمک کند و آن‌ها را جذاب‌تر برای مصرف‌کنندگان کند.

7. تقویت‌کننده طعم

این قند به عنوان یک تقویت‌کننده طعم در محصولات غذایی مختلف استفاده می‌شود. دکستروز می‌تواند طعم‌های دیگر را تقویت کرده و تعادل مناسبی در ترکیب طعم‌ها ایجاد کند.

8. پخت و پز

در صنعت نانوایی، دکستروز به عنوان یک ماده افزودنی در خمیر نان و شیرینی‌ها استفاده می‌شود. این قند به تخمیر و فعالیت مخمرها کمک کرده و باعث بهبود بافت و طعم نهایی محصولات می‌شود.

9. پوشش‌دهنده‌ها

دکستروز در تولید پوشش‌دهنده‌های شیرینی و دسرها استفاده می‌شود. این پوشش‌ها می‌توانند باعث افزایش جذابیت بصری و همچنین حفظ رطوبت شوند.

10. ترکیب با دیگر مواد

دکستروز معمولاً با دیگر قندها و افزودنی‌ها ترکیب می‌شود تا خواص مورد نظر مانند شیرینی، بافت و ماندگاری بهبود یابد.

کاربرد دکستروز

نتیجه‌گیری

به طور کلی، دکستروز به عنوان یک ماده چند منظوره در صنعت غذا به کار می‌رود و به بهبود کیفیت و جذابیت محصولات غذایی کمک می‌کند. این قند علاوه بر طعم‌دهی و شیرین‌کنندگی، در افزایش ماندگاری و حفظ بافت غذاها نیز نقش مهمی ایفا می‌کند.